De Toren

Luister hier de ingesproken tekst

Een Geschiedenis in Steen

De toren, die bijna twintig meter hoog oprijst, staat enigszins afgelegen ten zuidwesten van de kerk. Dit opmerkelijke bouwwerk heeft een bescheiden acht meter in het vierkant en werd enigszins later opgetrokken dan de kerk zelf, ergens rond het jaar 1500. In de vroege jaren van deze eeuw werd het sierlijke open spitsje verwijderd en werden de sluitgevels van het zadeldak vernieuwd. De muren zijn indrukwekkend 1.40 meter dik. Een sierlijke holle waterlijst splitst de eenvoudige romp in twee delen, waarbij in de bovenste sectie de karakteristieke galmgaten zich bevinden.


Binnenin de toren bevinden zich op de begane grond talrijke nisjes met sierlijke spitsbogen. Het is mogelijk dat deze ruimte een liturgische functie diende en dat de nisjes bedoeld waren voor het plaatsen van kaarsen. De zuidmuur herbergt een haardplaats. Het gewelf is gereconstrueerd tijdens de laatste restauratie. De bovenverdieping was en is nog steeds alleen bereikbaar via een buitentrap. Deze ruimte diende ongetwijfeld als schuilplaats vanwege zijn defensieve karakter.


Op de bovenverdieping bevindt zich in de zuidmuur een royale spitsbogige nis met een decoratief kraalprofiel, die in vroegere tijden dienstdeed als haardplaats. Zowel in de zuid- als noordmuur zijn kloostervensters aangebracht, terwijl het venster aan de westzijde is dichtgemetseld. De oostmuur bevat enkele smalle raamspeten.


LOWRESMeeden-27
Kleine nis in de toren

De klokkenstoel heeft ruimte voor drie luidklokken. Historische verslagen vermelden dat in 1651 een bedrag van 370 gulden werd betaald aan een klokgieter. Het lot van deze klok is echter onbekend. In het begin van de 18e eeuw (1714 en 1716) goot Titie Goossens twee nieuwe klokken, gevolgd door Claudius Fremy zeventig jaar later (1784) voor de derde klok. De tweede klok van Goossens, die oorspronkelijk in de dakruiter van de toren hing, werd aan het begin van de 20e eeuw (1917) verplaatst naar de toren van de toenmalige openbare school.  Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdwenen de twee overgebleven klokken. Na de oorlog werd een nieuwe luidklok in het midden van de klokkenstoel gehangen.

“Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdwenen de twee overgebleven klokken. Na de oorlog werd een nieuwe luidklok in het midden van de klokkenstoel gehangen.

De klok in de dakruiter keerde bij de laatste restauratie terug van de openbare school. Tegen het einde van de 18e eeuw kregen de kerkvoogden van de stad Groningen opdracht om een klokluider aan te stellen.

Het Kerkhof

Ontdek een van de meest waardevolle kerkhoven in Groningen, waar de geschiedenis zichtbaar is in de prachtige grafzerken uit de 17e en 18e eeuw. Dit kerkhof, doordrenkt van generaties die hier hun dierbaren hebben begraven, weerspiegelt diverse gedenktekens die ieder op hun eigen manier de herinnering levend houden. Van imposante rijen zerken met familiewapens tot eenvoudige rechtopstaande grafpalen, en zelfs het graf van Kunstenaar Mello W. Pott. Opmerkelijk is dat zijn graf leeg is, aangezien hij herbegraven is in Pekela. Desondanks rusten zijn vrouw en kind nog altijd op dit kerkhof. 

 

Helaas verkeert een groot aantal zerken in een staat van verval door weer en wind, waardoor ze onherstelbaar beschadigd dreigen te raken. Financiële beperkingen belemmeren momenteel een grondige opknapbeurt.

In september 1990 heeft Boele Meedendorp met toestemming van de koster onderzoek gedaan op onze begraafplaats. Tijdens deze verkenning zijn vijf graf-dekplaten ontdekt, verstopt onder het gras. Vier daarvan zijn gedocumenteerd in het boek GDW, waaronder de graf-dekplaat van de voormalige kerkvoogd Fokko Tjakkes, met familiewapen.

 

Helaas zijn ongeveer 35 grafzerken momenteel onbekend of vertonen onleesbare gegevens (aangeduid in blauw). Daarnaast is er een aantal grafzerken verdwenen (aangeduid in rood), waarvan enkele slechts met summiere gegevens zijn vastgelegd.

 

Voor degenen die geïnteresseerd zijn in de ontdekkingen en de geschiedenis van deze grafzerken, zijn de Plattegrond en vak-indeling hier beschikbaar. 

 

Plattegrond kerkhof Meeden

Plattegrond kerkhof Meeden (afbeelding)

Grafzerken vak-indeling

 

Met dank aan Boele Meedendorp